امروزه با پیشرفت تکنولوژی رابطهی کودکان و فضای مجازی پررنگ تر از گذشته است. به خصوص که شیوع ویروس کرونا و مجازی بودن آموزش و تحصیل دانش آموزان این موضوع را تشدید کرده است. طبیعیست که شما نیز مانند بسیاری از پدر و مادرها از این بابت دل نگران باشید. کودکان و نوجوانان آسیبپذیر ترین قشر در فضای مجازی هستند. این محیط تاثیرات مخرب بسیاری بر ذهن و عملکرد کودکان میگذارد. کاهش فعالیتهای جسمی، افزایش وزن، رفتارهای عصبی، یادگیری مسائل غیر اخلاقی، بلوغ زودرس، کاهش مطالعات درسی و غیر درسی، بی میلی به فعالیتهای ورزشی، گوشه گیری، انزوا، افسردگی و … تنها بخش کوچکی از آسیبهای این مورد هستند. علاوه بر اینها، لوح پاک وجود کودکان و زودباوری آنها ممکن است عرصه را برای سوء استفادهی افراد ناسالم فراهم کند. شما با رعایت رفتارهایی که در ادامه در مورد آنها صحبت میکنیم، میتوانید این پیامدها را کم و کمتر کنید.
حریم شخصی را برای کودک خود تعریف کنید
برای کودک خود توضیح دهید که چه چیزهایی شخصی هستند و نباید برای دیگران فاش کنند. کودکان را به این درک برسانید که فضای مجازی، دنیایی گسترده با انسانهایی از قشرهای متفاوت است. لازم است که بدانند مواردی مانند اطلاعات شخصی و خانوادگی، عکسهای خصوصی، شماره تلفن، آدرس خانه، رمزهای کارتهای بانکی، اطلاعات شناسنامه و … خصوصی هستند و نباید برای افراد غریبه در فضای مجازی فاش شوند. توجه به این نکته فرزندان شما را تا حد بسیار زیادی از سو استفادهی کلاه برداران در امان نگه میدارد.
کاهش ارتباط کودکان و فضای مجازی با صحبت کردن
در بسیاری از موارد کودکان برای عدم احساس تنهایی و سرگرم کردن خود به فضای مجازی پناه میبرند. کودکان و نوجوانان نیاز به توجه و حرف زدن با شما دارند. آنان باید حس کنند که همواره برای شما اهمیت دارند. در هنگام گفتگو با فرزندان خود به هیچوجه خود را سرگرم کار با تلفن همراه نکنید تا کودک از بودن در کنار شما لذت برده و احساس آرامش کند. در این صورت است که دیگر به طور اعتیاد آوری سرگرم فضای مجازی نخواهد شد و از زیانهای آن فاصله میگیرد. همچنین میتوانید در این جهت از فرش بازی نیز کمک بگیرید و فرزند خود را سرگرم کنید. فرش های بازی ترمه کیدز در طرحها، رنگها و کیفیتی عالی میتوانند بهترین انتخاب برای کودک شما باشند.
بر فعالیت کودکان در دنیای مجازی نظارت داشته باشید
شما میتوانید با حساب کاربری خود ناظر بر عکسها و فیلمهای منتشر شده و فعالیت فرزند خود باشید. اگر در صفحهی او با مواردی غیر اخلاقی مواجه شدید با کنترل کردن عصبانیت خود و در کمال آرامش با او به صحبت بنشینید. علاوه بر این میتوانید با ارسال محتواهایی که میدانید کودک شما میپسندد، او را به ذوق آورید و حس اعتماد را بین خودتان ایجاد کنید. باید بدانید که هیچ چیز مانند ایجاد اعتماد، بین شما و کودکتان باعث نزدیکی نمیشود. با وجود اعتماد است که کودک به خود اجازه میدهد شما را در جریان مکالمات و پیامهای خود قرار دهد و اگر چیزی در رابطه با فضای مجازی او را ناراحت کرده است، با شما به اشتراک بگذارد و کمک بگیرد.
اهمیت تشخیص دروغ از واقعیت در ارتباط کودکان و فضای مجازی
به کودکان یاد بدهید هر مطلبی که در فضای مجازی میخوانند یا محتوایی که می بینند صرفا درست نیست و حقیقت ندارد. داشتن این توانایی به آنها کمک میکند تا دروغ را از حقیقت تشخیص دهند و تحت تاثیر افراد، تفکرات و اعمال گوناگون قرار نگیرند. یادگیری این موضوع در بزرگسالی نیز به کمک آنها میآید و آنها را از بسیاری وقایع دردناک نجات میدهد. همچنین میتوانید سایتهای مختلفی را در کنار یکدیگر مشاهده کنید و در رابطه با آنها صحبت کنید. با این کار هم شما با طرز تفکر فرزند خود آشنا میشوید و هم او نظر شما را می شنود و تاثیر مثبت می پذیرد. همهی این موارد باعث میشوند کودک با عزت نفس رشد کند و هیچ گاه از راه و مسیر درست منحرف نشود.
کنترل ارتباط کودکان و فضای مجازی، با ایجاد قوانین
یکی دیگر از مواردی که میتواند منجر به کاهش زمان استفاده کودکان از فضای مجازی شود، ایجاد یک سری قوانین است که هم شما رعایت کنید و هم فرزندان. برای مثال میتوانید به کودک خود بگویید که در هنگام صرف غذا یا گفتگوی خانواده در کنار هم نباید از تلفن همراه استفاده کنیم. همچنین استفاده نکردن از تلفن همراه ساعاتی قبل از خواب. این کار علاوه بر کنترل ارتباط کودکان و فضای مجازی، به داشتن خوابی آرام نیز کمک میکند. اما باید توجه داشت که کودک از شما یاد میگیرد. پس اگر خود نمیتوانید پایبند به این قوانین باشید، نباید توقع داشته باشید کودک برخلاف میل خود عمل کند.
پس نگرانیهای بی مورد و ناکارآمد خود را کنار بگذارید و به فکر چاره باشید. در بعضی موارد که از توان شما خارج است حتما از مشاور کودکان نیز کمک بگیرید و از اهمیت این مسئله غافل نشوید.