همهی پدر و مادرها کم و بیش در این موقعیت قرار گرفتهاند که شاهد دروغ گفتن کودکان خود باشند. دروغگویی برای بچههای زیر سه سال معنایی ندارد. آنها معمولا هر چه به ذهنشان راه پیدا میکند را به زبان میآورند. دروغ گفتن کودکان عموما از سنین سه تا چهار سالگی شروع میشود. دروغگویی در نظر کودکان معنایی متفاوت از بزرگسالان دارد. پس بهتر است پدر و مادرها بدانند چگونه باید به این موضوع عکسالعمل نشان دهند. رفتارهای اشتباه میتواند منجر به تشویق و ادامهی دروغ گفتن کودکان شود. در نتیجه ابتدا باید با علتهای مختلف این رفتار آشنا شوید.
رفتار والدین علت اصلی دروغ گفتن کودکان
اگر کودک نتواند به راحتی با شما صحبت کند و از اشتباهاتش بگوید، به دروغ گفتن رو میآورد. هیچگاه او را سرزنش و تنبیه نکنید و مورد قضاوت قرار ندهید. گاهی اوقات کودکان برای فرار از خشم والدین دروغ میگویند. رفتار و واکنشهای شما باید به گونهای باشند که کودک احساس امنیت کند و عمیقا باور داشته باشد که با وجود هر گونه اشتباه باز هم او را دوست دارید. همچنین شما الگوی کودک خود هستید. اگر فرزند شما متوجه شود شما با دیگران صادق نیستید، او نیز از شما یاد میگیرد. حتی دیده شده گاهی اوقات پدر و مادرها از فرزند خود میخواهند که در صورت مواجه شدن با سوالی راستش را نگوید. تک تک این عوامل منجر به تشویق کودکان به دروغگویی خواهند شد.
دروغ گفتن کودکان به منظور جلبتوجه
اگر کودک احساس کند که به او کم توجه هستید ممکن است به دروغ گفتن متوسل شود. کمبود محبت عاملیست که باید تحت هر شرایطی به آن توجه کنید. در چنین کودکانی اعتماد به نفس و حس دوست داشتنی بودن به شدت کم میشود و میخواهند خود را بهتر از آنچه هستند جلوه دهند. در نتیجه از دروغ گفتن به عنوان طنابی برای بالا کشیدن خود استفاده میکنند. در هر شرایطی به فرزند خود عشق بورزید و بابت کارهای کوچک و بزرگش از او قدردانی کنید.
انتظارات والدین
انتظارات بیش از حد والدین یکی از علل دروغ گفتن کودکان است. مقایسه آنها با دوستان و همکلاسیها به هیچ وجه درست نیست. هیچگاه از موفقیتها و دستاوردهای دیگر کودکان بر علیه فرزند خود استفاده نکنید. در این شرایط کودک برای فرار از این فشارها و راضی و خشنود کردن شما به دروغ گفتن متوسل میشود. حال ممکن است برای شما سوال پیش آید که در مقابل دروغ گفتن کودکان چه باید کنیم؟
ارزش راستگویی را برای کودکان توضیح دهید
شما باید با کودک خود به روش صحیحی به صحبت بنشینید. با فریاد زدن و دعوا کردن نمیتوانید عادت بدی را از بین ببرید. برای فرزند خود توضیح دهید که راستگویی بسیار ارزشمند است و باعث اعتماد دیگران به او میشود. او باید درک کند که دروغگویی عملی نادرست و ناپسند است و دیگران به چنین شخصی احترام نمیگذارند.
تاثیر خواندن داستان بر دروغ گفتن کودکان
قصهها و داستانها تاثیر بسیار زیادی بر روی کودکان دارند. شبها قبل از خواب داستانهایی در مورد دروغگویی برای فرزندان خود بخوانید. برای مثال داستان چوپان دروغگو و همچنین پینوکیو حاوی پیامهای مفیدی در این زمینه هستند. کودکان از قوهی تخیل بالایی برخوردارند. آنان با شخصیتهای داستان زندگی میکنند. در نتیجه زمانی که همراه با داستان زشتی و زیان دروغ گفتن را درک کنند، دیگر آن را تکرار نخواهند کرد. البته فواید دیگر کتاب و داستان بر هیچکس پوشیده نیست. برای درک بهتر اهمیت این کار و تاثیر مفید آن بر کودکان میتوانید مقالهی چرا کتاب خواندن برای کودکان مفید است؟ را هم مطالعه فرمایید.
کاهش دروغ گفتن کودکان با بخشیدن آنها
شما باید از بسیاری اشتباهات فرزندتان چشمپوشی کنید و او را ببخشید. خانه باید محیطی پر از آرامش و امنیت باشد. اگر شما او را بابت هر اشتباه کوچکی تنبیه کنید، او نیز به شما اعتماد نخواهد کرد و با دروغ گفتن اشتباهاتش را پنهان میکند. فرزندان خود را با مفهوم بخشش آشنا کنید. در این صورت کودک میتواند به دور از تظاهر همه چیز را با شما در میان بگذارد.
توقعات خود را محدود کنید
هیچگاه بیشتر از توانایی فرزندتان از او نخواهید و به انتخابهای او احترام بگذارید. توقعات بیش از حد باعث می شوند فرزندتان فشار زیادی را تحمل کند. گاهی پدر و مادرها میخواهند فرزندشان تمامی خواستههای آنان را برآورده کند. باید بدانید که آرزوهای دوران کودکی و جوانی شما نمیتوانند آرزوهای فرزندتان هم باشند. شما باید در همهی مراحل زندگی او را تشویق کنید. این کار باعث دلگرمی او میشود و همواره اطمینان دارد که به او افتخار میکنید.
نکتهی دیگری که باید به آن توجه داشته باشید تخیلات کودکان است. همانطور که گفتیم، کودکان قوهی تخیل بالایی دارند. گاهی اوقات به دلیل تخیلات درون ذهن خود، داستانهایی را برای شما تعریف میکنند. باید بدانید که در این موارد کودک قصد دروغ گفتن ندارد. تنها نمیتواند بین واقعیت و خیال تفاوتی قائل شود. در آخر باید بگوییم که همواره در شرایط مختلف میتوانید از مشاور کودکان کمک بگیرید و به بهبود رفتارهای نادرست فرزند خود کمک کنید.
