امروزه با توجه به شرایط زندگی و کاری والدین تنها ماندن کودکان در خانه امری اجتنابناپذیر است. نمیتوان برای این کار شرایط به خصوصی را تعیین کرد اما باید به نکات بسیاری توجه کنیم. تا زمانی که کودک تمایل به تنها ماندن ندارد، نباید او را مجبور کرد. این مسئله میتواند زیانهای روحی و جسمی بسیاری را از خود بر جای بگذارد. در ادامه با ما همراه باشید تا سوالاتی را که ممکن است در این زمینه ذهن شما را به خود مشغول کرده باشند را پاسخ دهیم.
تنها ماندن کودکان در خانه از چه سنی مناسب است؟
همواره بهتر است به تنها ماندن کودکان در خانه به عنوان گزینهی آخر فکر کنید. اما به طور کلی متخصصان معتقدند از سنین ۸ تا ۱۰ سال میتوان در برخی مواقع کودکان را در خانه تنها گذاشت. باید توجه داشته باشید که تنها گذاشتن در این سن فقط زمانی صحیح است که شما از هر جهت در مورد سلامت روحی و جسمی کودک خود آگاه باشید. کودک باید شخصا مشکلی با این موضوع نداشته باشد. اما تنها گذاشتن کودکان زیر ۸ سال به هیچوجه توصیه نمیشود. این کار میتواند صدمات جبران ناپذیر عاطفی و جسمی در پی داشته باشد.
چه ویژگیهایی میتوانند به این موضوع کمک کنند؟
تربیت صحیح والدین از روزهای نخستین تولد میتواند بر بسیاری از جنبههای فکری و رفتاری کودکان نقش داشته باشد. اگر شما از ابتدا ویژگیهایی مثل استقلال، اعتماد به نفس و مسئولیتپذیری را در فرزند خود تقویت کنید، میتوانید در این جهت او را آماده سازید. همچنین روابط دوستانه بین والدین و فرزندان بسیار تاثیرگذار است. از دیگر کارهایی که میتوانید در این جهت انجام دهید، ایجاد عادتهایی مفید برای کودکان است. عادتهایی مثل کتابخواندن، فیلم دیدن، انجام بازیهای فکری و نقاشی کشیدن از این دست هستند. اگر کودک شما به این کارها علاقمند باشد میتواند به راحتی اوقات تنهایی خود را با آنها پر کند. توصیه میکنیم برای درک بهتر این مطلب مقالههای چگونه کودکی مستقل داشته باشیم؟، ایجاد تعادل بین کار و نگهداری کودکان، کتابخواندن چه تاثیری بر کودکان دارد؟ و چگونه کارتونها عامل یادگیری کودکان هستند؟ را مطالعه فرمایید.
تنها ماندن کودکان در خانه چه آسیبهایی در پی خواهد داشت؟
آسیبهایی که کودک را در این شرایط تهدید میکنند میتواند شامل آسیبهای جسمی و روانی باشد. اکثر کودکان تنهایی را دوست ندارند و از آن میترسند. اگر کودک برای مدت طولانی تنها بماند ممکن است دچار کمبود محبت شود. کودکان دوست دارند در مورد همه چیز با یک نفر صحبت کنند. اگر دائما کودک را تنها بگذارید میتواند حتی زمینهساز افسردگی شود. حتما تنها ماندن کودکان در خانه را به حداقل برسانید و دیگر ساعات روزمرهی خود را به فرزندانتان اختصاص دهید. از آسیبهای جسمی نیز نباید غافل شد. ممکن است با خود بگویید که با توضیح دادن نکاتی برای کودک خود و همچنین قفل کردن در خانه، میتوانید او را ساعاتی تنها بگذارید. اما این تفکر اشتباهیست. احساس تنهایی و کنجکاوی میتواند باعث شود کودک برای سرگرم کردن خود به کارهای خطرناکی دست بزند. همچنین قفل کردن در خانه شاید بتواند از ورود افراد غریبه و خروج کودکان از منزل جلوگیری کند اما در صورت وقوع حوادثی مثل آتشسوزی کودک نمیتواند از خانه خارج شود و یا همسایگان به او کمک کنند. نکتهی دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که مواد خطرناک مثل داروها، مواد شوینده و آتشزا را از دسترس کودک خود دور کنید.
چه بازهی زمانی برای تنها ماندن کودکان در خانه مناسب است؟
در صورتی که مجبور هستید کودک خود را در خانه تنها بگذارید بهتر است از قبل برای آن برنامهریزی کنید و به فرزند خود بگویید. بهتر است این زمان تا حد ممکن کوتاه باشد. ۲ تا ۳ ساعت میتواند بسته به سن کودک مناسب باشد اما بیشتر از آن به نفع فرزند شما نخواهد بود.
آیا تنها گذاشتن بیش از دو کودک باهم میتواند نگرانی موضوع را کم کند؟
پاسخ خیر است. به هر حال اگر هر دو کودک سن کمی داشته باشند تفاوتی در اصل موضوع ایجاد نمیکند. شاید این مسئله بتواند تنهایی کودک را پر کند اما باز هم از آسیبهای جسمی در امان نیستند. همچنین اگر روابط خوبی بین خواهر و برادرها وجود نداشته باشد تنها ماندن کودکان در خانه اصلا به صلاح آنها نیست. بهتر است در این زمینه مقالهی روابط دوستانه فرزندان را مطالعه فرمایید. نکتهی دیگری که باید بدانید این است که کودکان در سنین خاصی ممکن است کنجکاویهای جنسی داشته باشند. این موضوع میتواند منجر به تجسسهای جنسی شود. اگر چارهی دیگری جز تنها گذاشتن فرزند خود با خواهر و برادر یا دوستان همسنش ندارید بهتر است در مورد مسائل جنسی با آنها صحبت کنید و آموزشهای مناسب و لازم را به آنها بدهید.
همچنین میتوانید برای امنیت بیشتر شمارههای ضروری را به کودک خود آموزش دهید. در زمان دوری از او با تماس تلفنی از حالش آگاه شوید. به هیچوجه بدون اطلاع کودک و خداحافظی از او خانه را ترک نکنید. نحوهی کار با جعبهی کمکهای اولیه را به او آموزش دهید. به فرزند خود یاد دهید که چگونه باید به زنگ تلفن و خانه پاسخ دهد بدون اینکه فرد غریبه متوجه شود که او تنهاست.