فواید شیر مادر از قدیم تا به امروز بر هیچکس پوشیده نیست و بهترین و کامل‌ترین منبع مواد مغذی برای نوزاد است. برخی مادرها به دلایل مختلف تصمیم می‌گیرند از شیرخشک استفاده کنند.
ما در این مقاله سعی داریم شما را از این اشتباه بازداریم. املاح و ویتامین‌های بسیار زیاد این ماده‌ی غذایی، به رشد هرچه بهتر نوزاد تازه متولد شده کمک می‌کنند. پس با ما همراه باشید تا آگاهی خود را در این مورد افزایش دهید.
چرا خوردن شیر مادر اهمیت دارد؟
فواید شیر مادر بی‌شمار بوده و منبع بی‌نظیری از ویتامین‌ها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، کربوهیدورات‌ها، آهن و فلوراید است. تمامی این عناصر به رشد جسمی و ذهنی کودک کمک کرده و از او در برابر بیماری‌های مختلف محافظت می‌کنند:
ویتامین‌ها
ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین‌های E، D، K و A و ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین C، نیاسین، اسید پانتونیک و ریبوفلاوین که برای سلامت نوزاد مهم هستند، از طریق شیرمادر تامین می‌شوند. از این رو مادر باید به تغذیه خود اهمیت بدهد و این ویتامین‌ها از پیش از تولد نوزاد مصرف کند.
چربی‌ها
چربی‌های موجود در شیر مادر به رشد مغز، جذب ویتامین‌های محلول در چربی، ایجاد شبکیه‌ی چشم، شکل‌گیری سیستم عصبی و تامین منابع اولیه‌ی کالری مفید کودک کمک می‌کنند.
پروتئین‌ها
شیر مادر همچنین دارای پروتئین‌های مختلفی مانند پروتئین وی، کازئین، کلستروم، لیزوزیم و لاکتوفرین است. پروتئین‌های وی و کازئین از کودک در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کنند. کلستروم موجود در شیر مادر، سیستم ایمنی کودک را تقویت و از او در برابر بیماری‌های باکتریایی و ویروسی محافظت می‌کند.
پروتئین لاکتوفرین مانع از رشد باکتری‌ها در دستگاه گوارش کودک می‌شوند. لیزوزیم موجود در شیر مادر نیز کاربرد ضد التهابی دارد، باکتری‌های سالم روده را افزایش می‌دهد و از کودک در برابر مسمومیت‌های غذایی محافظت می‌کند.
کربوهیدرات‌ها
یکی از کربوهیدرات‌هایی که در شیر مادر پیدا می‌شود، لاکتوز است. لاکتوز بسیاری از باکتری‌های ناسالم موجود در معده را کاهش می‌دهد و به رشد باکتری‌های سالم کمک می‌کند.
آهن
آهن موجود در شیر مادر برای رشد و تکامل کودک لازم است و از مشکلاتی مانند کم‌خونی، رنگ پریدگی، ضعف و ضربان قلب بالا در نوزاد جلوگیری می‌کند.
فلوراید
شیر مادر حاوی ماده‌ی معدنی فلوراید است که باعث تقویت مینای دندان‌ها می‌شود و از پوسیدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند.
فواید شیر مادر برای کودک
همانطور که گفتیم شیر مادر بهترین منبع مواد مغذی و ویتامین‌هاست. شیر مادر از کودک در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند و موجب سلامت دندان‌ها می‌شود. باعث افزایش بهره هوشی کودکان می‌شود و مشکلات مربوط به یادگیری کمتر در آن‌ها دیده می‌شود. تغذیه از شیر مادر بر روی خواب نوزاد نیز تاثیر دارد.
نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، سریع‌تر و راحت‌تر از دیگر نوزادان به خواب می‌روند. شیر مادر باعث افزایش وزن سالم در نوزاد می‌شود و مشکلات چاقی در این نوزادان کمتر دیده می‌شود. همچنین از بیماری‌هایی مانند دیابت، کولیت، آسم و برخی سرطان‌ها نیز پیشگیری می‌کند.
علاوه بر همه‌ی این‌ها، حین شیردهی سطح اکسی توسین یا هورمون عشق در بدن مادر و کودک افزایش می‌یابد و پیوند عاطفی بینشان مستحکم‌تر خواهد شد.
فواید شیر مادر برای مادر
شیردهی برای مادر نیز مزیت‌های بسیاری دارد. شیردهی از افسردگی پس از زایمان جلوگیری می‌کند و باعث حس خوب و نزدیک شدن به نوزاد می‌شود. در طول بارداری سایز رحم افزایش می‌یابد به همین علت شیردهی باعث می‌شود رحم به حالت اولیه برگردد.
شیردهی خطر ابتلا به سرطان سینه، تخمدان و رحم را کاهش می‌دهد. همچنین بیماری‌هایی مانند فشارخون بالا، چربی خون، بیماری‌های قلبی، دیابت، التهاب‌های مزمن و تورم مفاصل نیز کمتر دیده می‌شوند.
شیردهی به کاهش وزن مادر بعد از زایمان نیز کمک می‌کند. همیشه در دسترس است و نیاز به تهیه و آماده کردن از قبل ندارد و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
برای افزایش شیر چه نکاتی باید رعایت شود؟
توصیه می‌شود روزانه آب زیادی بنوشید و از میوه‌های خشک و مغزیجات استفاده کنید. غذاهای مقوی مانند آبگوشت و سوپ را فراموش نکنید. سبزیجاتی مانند اسفناج، هویج، سیب زمینی، کدو، کاهو و … باعث افزایش شیر مادر می‌شوند.
غلات کامل مانند نان سبوس‌دار، جو و برنج قهوه‌ای را در برنامه غذایی خود جای دهید. به طور مداوم از ماهی، گوشت بره، مرغ، سبزی، روغن زیتون یا کنجد و ادویه‌هایی مانند زردچوبه، زیره سیاه، نعنا و شوید استفاده کنید.
تغذیه‌ی شما اهمیت زیادی در افزایش شیردهی دارد؛ اما نکات دیگری را نیز بهتر است رعایت کنید. برای مثال از هر دو سینه برای شیردهی استفاده کنید. خواب کافی داشته باشید و استراحت کنید. تعداد دفعات شیردهی را به ۸ تا ۱۲ مرتبه افزایش دهید. از لباس زیرهای تنگ استفاده نکنید و سینه‌ها را ماساژ دهید.
سعی کنید حداقل در شش ماه اول تولد نوزاد، به او شیر بدهید. اما بخاطر داشته باشید که سلامت شما اهمیت زیادی دارد و بر کودک نیز تاثیر می‌گذارد. پس در کنار مراقبت از نوزاد، مراقب سلامتی خود هم باشید.
